آیا تفاوت بین UX و UI را در طراحی سایت می دانید؟
ممکن است تشخیص تفاوت بین اصطلاحات UI و UX سخت باشد چون افراد مسئول این دو حوزه در کنار هم و با هم کار می‌کنند و گاهی اوقات این احتمال وجود دارد که در درک یکدیگر دچار مشکلاتی شوند.
برای درک تفاوت بین UI و UX کار را با یک مثال یعنی یوتیوب آغاز می‌کنیم:
نگاهی به صفحه ابتدایی یوتیوب داشته باشید. هر آنچه در این صفحه مشاهده می‌کنید – نوار جستجوی بالای صفحه، بخش‌های Trending، Subscriptions و History در سمت چپ صفحه و بخش Recommended در پایین صفحه – همگی کار طراح UI (User Interface یا رابط کاربری) هستند.
در ساده ترین سطح، UI ظاهر و نحوه تعامل با یک محصول را مشخص می‌کند – مثلاً این که دکمه ورود به سایت کجاست، آیا مرور سایت راحت است، لوگوی سایت کجاست و اگر روی آن کلیک کنیم ما را به چه مسیری هدایت می‌کند؟
حالا فرض کنید هر ویدیویی که در یوتیوب روی آن کلیک می‌کنید به کندی بارگذاری شود. فرض کنید شما یک کلمه مثل “گربه” را جستجو می‌کنید اما هیچ نتیجه ای نمی‌گیرید. فرض کنید نمی‌توانید کاربران را بر اساس نام کاربری جستجو کنید و پیدا کردن ویدیوهای موردنظرتان بشدت سخت باشد.
با وجود چنین شرایطی تجربه کاربری ایجاد شده برای شما پایین تر از سطح ایده آل خواهد بود. از تعامل با این محصول لذت نمی‌برید و آنچه می‌خواهید را در اختیار شما قرار نمی‌دهد. مسئولیت مقابله با این مسائل بر عهده طراح UX (user experience یا تجربه کاربری) است.
Don Norman دانشمند علوم شناختی که اولین بار در دهه ۹۰ میلادی اصطلاح UX را ابداع کرد و Jakob Nielsen یکی از بنیانگذاران Nielsen Norman Group تفاوت بین UI و UX را به این صورت شرح داده اند:
“وبسایتی در زمینه بررسی فیلم را در نظر بگیرید. حتی اگر UI برای پیدا کردن فیلم عالی و بدون نقص باشد، ولی دیتابیس سایت تنها حاوی فیلم‌های استودیوهای بزرگ باشد، برای کاربری که به دنبال اطلاعاتی درباره یک فیلم معمولی و کوچک است، UX ضعیفی ایجاد شده است.”
در این مثال UX و UI هر دو برای لذت بردن کاربر از محصول بسیار مهم و موثر هستند اما در صورتیکه خود محصول خواسته کاربر را برآورده نکند، او اینترفیس (رابط کاربری) آن را مناسب نخواهد دانست.
در ادامه این دو مفهوم را دقیق تر بررسی می‌کنیم تا تفاوت آنها برای ما روشن تر شود.
UX چیست؟
UX که مخفف کلمات user experience است، فرایند تحقیق، توسعه و بهبود تمام جوانب تعامل کاربر با یک شرکت است تا این اطمینان حاصل شود که نیازهای وی به خوبی برآورده می‌شوند. طراح UX باید این اطمینان را ایجاد کند که وقتی افراد با محصولات یا خدمات یک شرکت در تعامل هستند، ارزش لازم از نظر آنها ایجاد شود.
طراح UX مسئول تمامی جنبه‌های تعامل کاربر است – این یعنی طراح UX تنها مسئول تکنولوژی که در پس یک محصول قرار دارد، نیست. بلکه مسئولیت چگونگی تعامل کاربر با یک شرکت چه در فضای آنلاین و چه در فضای آفلاین از جمله بخش سرویس‌دهی به مشتری و سایر جنبه‌های این حوزه با وی است.
در اصل طراح UX باید به این سوال پاسخ بدهد: “محصولات کمپانی من چگونه می‌توانند به بهترین شکل ممکن نیازهای کاربر را برآورده کنند؟”
اما کار طراح UI چیست؟
UI چیست؟
مسئولیت‌ها و وظایف طراح UI نسبت به مسئولیت‌های طراح UX بیشتر جنبه ظاهری و تزئینی دارند – طراح UI مسئول چگونگی ارائه یک محصول است. اما وظیفه او فقط انتخاب چند عکس و لوگو نیست.
طراح UI مسئول نحوه چیدمان عناصر مختلف صفحه در کنار یکدیگر است. عناصر بصری که در یک صفحه می‌بینید مثل دکمه‌ها و آیکن‌ها و قابلیت تعامل با یک محصول همگی در محدوده کار طراح UI قرار دارند.
آیا تابحال برای شما پیش آمده که از وبسایتی بازدید کرده و با خود بگویید “این کمپانی واقعاً عالیه و محصولات فوق العاده ای داره اما واقعاً چیزی که به من فروختند طراحی جذاب و فریبنده سایت آنها بود؟”
دلیل اصلی این موضوع عملکرد طراح UI است.
UX و UI چگونه با هم همکاری می‌کنند؟
خب تا به اینجا UX و UI را به صورت مجزا مورد بررسی قرار دادیم اما در این قسمت عملکرد این دو را در کنار هم بررسی خواهیم کرد.
فرض کنید کمپانی شما قصد توسعه یک اپلیکیشن ویژه برای ورزش دو را دارد بنابراین مدیرعامل یک طراح UX استخدام می‌کند. طراح UX اول از همه تحقیقاتی درباره اپلیکیشن‌های رقبا و نقاط ضعف اصلی آنها انجام می‌دهد.
وی پس از جمع آوری این اطلاعات امکانات اصلی اپلیکیشن را تعیین می‌کند (مثلاً نظارت بر ضربان قلب و مسافت طی شده) و شخصیت کاربران را به خوبی بررسی می‌کند تا نقشه سایت و پیش نمونه اولیه را طراحی کند.
او بعد از این مرحله چارچوب طرح را تعیین کرده، آن را بررسی کرده و بهبود می‌بخشد و از روی آن طرح اولیه را تهیه می‌کند. سپس تحقیقاتی را انجام داده و محصول را برای ارائه به بازار بهبود می‌بخشد. در تمام مراحل تمرکز او بر ساختار و ارزش محصول ایجاد شده و چگونگی رفع نیازهای کاربران است.
در مراحل پایانی توسعه، یک طراح UI کنترل ظاهر اپلیکیشن را به دست گرفته و آیکن‌ها، فرم‌ها، دکمه‌ها، عکس ها و فرم‌های مورد نیاز را طراحی می‌کند.
همانطور که مشاهده کردید تفاوت اصلی بین UX و UI اهداف آنهاست: طراح UX متمرکز بر تجربیات کاربر است از جمله هر چیزی که ممکن است منجر به ایجاد انگیزه در وی یا دلسردی و بی علاقگی او شود، این که چرا از محصول لذت خواهد برد یا نخواهد برد و محصول برای جلب رضایت کاربر نیاز به چه ویژگی‌ها و امکاناتی دارد.
محدودیت‌ها و قیود کار به طراح UI گفته می‌شود و او تصمیم می‌گیرد که اپلیکیشن باید شامل چه ویژگی‌هایی باشد یا نباشد و اینکه قرار است چطور کار کند. وی با در نظر گرفتن این قیود به عنوان خط مشی و راهنما روی طراحی و قابلیت تعامل محصول کار می‌کند تا این اطمینان ایجاد شود که کاربر عملکرد محصول را درک کرده و از ظاهر آن لذت می‌برد.
نمی توان بدون در نظر گرفتن UX و UI یک محصول جذاب و کامل ایجاد کرد. بدون وجود طراح UX یوتیوب ظاهری جذاب و خوشایند داشت اما کاملاً بی استفاده بود و بدون وجود طراح UI یوتیوب از نظر تئوری ایده‌ی فوق العاده ای محسوب می‌شد اما بررسی و مرور صفحه سخت و گیج کننده بود.
دیدگاهتان را بنویسید